Rośliny lecznicze
(piękno, zdrowie, różnorodność biologiczna)
Przyroda od zawsze służyła człowiekowi, a rośliny od tysięcy lat wykorzystywane były do celów leczniczych. Obecnie nastała swoista „moda na zdrowie”. A może to jest powrót do tego, co było znane i cenione?
Często w najbliższym otoczeniu stykamy się z roślinami, które mają zbawienne działanie lecznicze, wzmacniają naszą odporność, wypłukują toksyny z organizmu, uzupełniają dietę w niezbędne do życia witaminy, minerały i mikroelementy.
Prezentując kilka roślin wybrałam te, które są najbardziej znane i można je spotkać w parku, na łące czy w lesie. Są wśród nich chwasty (choć w świecie przyrody to wątpliwa i niewłaściwa nazwa), a ich dobroczynna moc jest wręcz nieoceniona.
Pokrzywa, któż o niej nie słyszał? Pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica) oraz pokrzywa żegawka (Urtica urens) wykorzystywane są w kosmetyce i medycynie od dawna. Popularne są suplementy w postaci herbat i tabletek zalecanych na skórę, włosy i paznokcie. Pokrzywa znana jest także z działania moczopędnego, przeciwobrzękowego, przeciwkrwotocznego, przeciwmiażdżycowego, regulującego przemianę materii, krwiotwórczego, wzmacniającego system immunologiczny.
Kolejną rośliną powszechnie występującą, a bogatą w zbawienne dla naszego organizmu substancje jest Mniszek lekarski, pospolity (Taraxacum officinale). Już człon nazwy „lekarski” sugeruje nam właściwości lecznicze rośliny. Mniszkowi przypisuje się dobroczynną moc w przypadku schorzeń wątroby i dróg moczowych, problemów z trawieniem, a także wskazuje się jego działanie oczyszczające i wzmacniające. Ta wyjątkowa, miododajna roślina „powróciła do łask”. Coraz częściej wykorzystywana jest w domowej kuchni do wyrobu syropu (miodu), win i sałatek. Na polskim rynku dostępne są wyciągi i mieszanki ziołowe zawierające korzeń mniszka.
Uwaga: Mniszek, często potocznie i błędnie, nazywany jest mleczem. Jest to myląca i niewłaściwa nazwa, gdyż istnieje rodzaj roślin o nazwie mlecz (Sonchus).
Rumianek pospolity (Matricaria chamomilla) powszechnie stosowany jest w kosmetyce i medycynie. Szczególnie wskazuje się, na jego działanie odkażające, przeciwzapalne, wspomagające pracę układu pokarmowego, a także antyalergiczne. Ważne jest jednak, by osoba stosująca wyciągi z rumianku nie była na niego uczulona.
Glistnik jaskółcze ziele (Chelidonium maius), podobnie jak rumianek, wykorzystywany był już w starożytności. Obecnie uznawany jest za niezmiernie cenne zioło o szerokim działaniu farmakologicznym, m.in. przeciwbólowym, przeciwobrzękowym, przeciwbakteryjnym, przeciwzapalnym, uspokajającym, nasennym, obniżającym ciśnienie krwi, rozkurczowym.
Pierwiosnek lekarski, pierwiosnka lekarska (Primula veris). Surowcem zielarskim, jest cała roślina, potwierdza się jego działanie przeciwgorączkowe, przeciwzapalne, wzmacniające, uspokajające, antyseptyczne. Jest polecany na kaszel, ból gardła oraz wspomagająco przy grypie.
Przytulie, w tym także: przytulia czepna (Galium aparine), przytulia właściwa (Galium verum), przytulia wonna (Galium odoratum) (znana pod nazwą marzanka wonna) działają m.in. rozkurczowo, antyseptycznie, żółciopędnie, pobudzająco na przemianę materii, odtruwająco, silnie moczopędnie, przeciwobrzękowo, przeciwzapalnie.
Bogactwo świata roślin daje nam ogromne możliwości poprawy jakości naszego życia, powrotu do zdrowia. Pamiętajmy jednak o tym, by z ziół umiejętnie korzystać, bo nawet ta „naturalna apteka” może nam zaszkodzić.
Warto także zwrócić uwagę na to, by ten cenny dar natury, dla nas i przyszłych pokoleń, zachować.
W. Pogorzelska
Bibliografia:
- Różański Henryk St. dr, „Fitoterapia czyli ziołolecznictwo”, na stronie rozanski.li;
- Różański Henryk St. dr, „Zielarstwo i metody fitoterapii, O ziołach i preparatach ziołowych”, na stronie www.rozanski.ch
- Różański Henryk St. dr, „Zioła w praktycznej terapii”, na stronie luskiewnik.strefa.pl/chelidonium
- Trąba Czesława, Rogut Krzysztof, Wolański Paweł, Rośliny dziko występujące, przewodnik po wybranych gatunkach”, na stronie www.traditionalandwild.eu/pl/images/_folder_.pdf
